Rebab

on Saturday, December 04, 2004


Rebab terkenal di Kelantan, Kedah dan Terengganu. Alat muzik ini digunakan dalam persembahan dramatari seperti Mak Yong, Menora, dan Main Puteri. Selain itu, rebab juga digunakan sebagai alat perubatan tradisi yang disebut ‘pateri'. Rebab dikatakan mempunyai pengaruh Timur Tengah dan pengaruh dari Siam atau Patani.
Rebab terbahagi kepada lima bahagian yang utama, iaitu bahagian kepala, bahagian batang, bahagian toko/badan, bahagian tumit, dan bahagian penggesek.
Rebab menjadi alat muzik utama dalam persembahan dramatari. Kepentingan alat muzik ini terbukti apabila terdapat babak yang dikenali sebagai ‘mengadap rebab' pada permulaan persembahan makyung. Rebab juga penting dalam tradisi perubatan masyarakat dahulu yang dikenali sebagai ‘pateri'. Alat muzik ini menjadi nadi utama ketika amalan tersebut dijalankan. Bunyi rebab yang mendayu-dayu ini dikatakan mampu melahirkan rasa sayu di kalangan pesakit dan menyembuhkan kesakitan.
Tidak semua orang mampu menghasilkan rebab. Hanya orang yang mahir sahaja dapat menghasilkan rebab yang menarik dan bunyi yang mendayu-dayu. Pembuat rebab perlu mematuhi pantang larang ketika menghasilkan sebuah rebab. Mereka tidak boleh memotong kayu ketika waktu maghrib atau tengah hari. Mereka juga tidak boleh menebang pokok secara menyongsang. Kayu-kayu yang telah ditebang juga tidak boleh dilangkah.
Alat muzik ini sangat unik berdasarkan penggunaan pelbagai jenis kayu untuk menghasilkan rebab. Antaranya tembusu, nangka, sena, dan belimbing. Selain itu, keunikan rebab ini dilihat dari sudut kecantikan seni ukiran di bahagian kepala rebab yang bermotifkan mahkota.
Cara membuat Rebab:
Bahagian : Toko
Ciri-ciri dan fungsi: Diperbuat daripada kayu nangka. Berukuran 25 cm x 20 cm x 15 cm. Mempunyai ketebalan 8 cm.
Cara pembuatan: Batang pokok nangka akan ditebang dan diketam untuk melicinkan permukaannya. Kemudian dipahat sehingga menjadi seperti bentuk tempurung. Toko akan ditutup dengan kulit usus lembu yang telah dikeringkan dan digam untuk mengelakkannya tertanggal ketika dimainkan.

Bahagian : Kepala
Citi-ciri dan fungsi : Diperbuat daripada kayu pokok tembusu. Berukuran antara 45 hingga 55 cm.
Cara pembuatan: Pemulas tali rebab diperbuat daripada kayu pokok sena dan berukuran 13 sentimeter setiap satu. Kayu akan dilarik mengikut bentuk dan motif yang diingini.

Bahagian : Batang
Ciri-ciri dan fungsi : Diperbuat daripada kayu tembusu. Panjangnya ialah 30 sentimeter.
Cara pembuatan : Bahagian atas digunakan sebagai perenggang dan berukuran 28 sentimeter. Kayu dilarik mengikut bentuk yang diingini.

Bahagian : Tumit
Ciri-ciri dan fungsi : Berukuran 10 sentimeter. Diperbuat daripada kayu pokok sena. Ia berfungsi untuk menyokong keseluruhan alat muzik ini.

Bahagian : Penggesek
Ciri-ciri dan fungsi : Diperbuat daripada kayu belimbing kerana ia lembut dan mudah dilengkungkan. Menggunakan tali tangsi yang berbeza saiz setiap satunya (halus, sederhana, besar).

0 Koman & Cadangan: