Serunai berasal dari Timur Tengah dan dikatakan masuk ke Asia Tenggara sebelum kedatangan Islam lagi. Alat muzik ini mempunyai pengaruh agama Hindu kerana digunakan dalam upacara keagamaan. Perkataan serunai berasal daripada perkataan Parsi iaitu ‘nay' yang bermaksud tiup.
Alat muzik ini digunakan dalam pelbagai jenis persembahan seperti wayang kulit, menora, dan silat. Ia turut digunakan dalam acara rasmi seperti pertabalan raja. Walaupun saiz dan hiasannya berbeza, cara tiupannya sama. Bukan semua orang mampu memainkan alat muzik tradisi ini dengan baik kerana memerlukan kepakaran dan kemahiran menahan pernafasan.
Serunai mempunyai tujuh lubang petik sebagai ‘lubang penjarian' dan satu lubang petik sebagai ‘lubang jari'. Di sesetengah tempat, lubang jari dikenali sebagai ‘lubang jerit' kerana bunyi yang dihasilkan tinggi dan di sesetengah tempat dikenali sebagai ‘lubang penggalak' kerana nada hiasnya bersifat riang dan galak. Secara umumnya, terdapat dua saiz serunai yang dimainkan secara berpasangan, iaitu serunai ibu dan serunai anak. Serunai ibu mempunyai bentuk fizikal yang lebih besar dan pic suara yang lebih rendah berbanding dengan serunai anak.
Serunai yang terdapat di Malaysia terbahagi pada empat bahagian yang utama, iaitu kecopong, batang serunai, mali, dan pipit. Kecopong ialah corong yang terdapat di bahagian hujung serunai dan berbentuk loceng. Ia dibuat berasingan dari bahagian batang serunai dan biasanya diperbuat daripada batang pokok nangka. Lubang kecopong yang luas lazimnya digunakan dalam persembahan wayang kulit. Manakala kecopong yang mempunyai lubang yang agak sempit digunakan untuk persembahan bersifat tradisional. Kecopong yang dihasilkan diukir dengan motif alam sekitar.
Batang serunai pula diperbuat daripada kayu nibung, batang kelapa, manggis atau halban. Batang-batang kayu ini dilarik dan ditebuk secara selari membentuk tujuh ‘lubang penjarian' di bahagian atas dan satu ‘lubang ibu jari' di bahagian bawah. Kesemua lubang ini berfungsi untuk menghasilkan nada bunyi yang berbeza apabila ditiup. Batang serunai ini akan dimasukkan ke dalam lubang yang telah sedia ada di kecopong dan dikuatkan dengan cincin yang dikenali sebagai ‘temiang'. Batang serunai ini boleh dicabut dan dipasang apabila perlu.
Penghubung antara pipit dan batang serunai pula dikenali sebagai mali. Mali diperbuat daripada kepingan tembaga atau logam dan berbentuk bulat. Terdapat juga mali yang berbentuk kon. Mali ini dipasang pada pangkal batang serunai dan boleh dicabut atau dipasang mengikut keperluan.
Bahagian teratas sekali dikenali sebagai pipit. Pipit diperbuat daripada daun lontar dan berbentuk seperti kipas. Ia berfungsi menghasilkan bunyi. Bunyi yang lebih merdu dan getaran yang seimbang akan terhasil jika berada dalam keadaan basah.
Serunai mempunyai tujuh lubang petik sebagai ‘lubang penjarian' dan satu lubang petik sebagai ‘lubang jari'. Di sesetengah tempat, lubang jari dikenali sebagai ‘lubang jerit' kerana bunyi yang dihasilkan tinggi dan di sesetengah tempat dikenali sebagai ‘lubang penggalak' kerana nada hiasnya bersifat riang dan galak. Secara umumnya, terdapat dua saiz serunai yang dimainkan secara berpasangan, iaitu serunai ibu dan serunai anak. Serunai ibu mempunyai bentuk fizikal yang lebih besar dan pic suara yang lebih rendah berbanding dengan serunai anak.
Serunai yang terdapat di Malaysia terbahagi pada empat bahagian yang utama, iaitu kecopong, batang serunai, mali, dan pipit. Kecopong ialah corong yang terdapat di bahagian hujung serunai dan berbentuk loceng. Ia dibuat berasingan dari bahagian batang serunai dan biasanya diperbuat daripada batang pokok nangka. Lubang kecopong yang luas lazimnya digunakan dalam persembahan wayang kulit. Manakala kecopong yang mempunyai lubang yang agak sempit digunakan untuk persembahan bersifat tradisional. Kecopong yang dihasilkan diukir dengan motif alam sekitar.
Batang serunai pula diperbuat daripada kayu nibung, batang kelapa, manggis atau halban. Batang-batang kayu ini dilarik dan ditebuk secara selari membentuk tujuh ‘lubang penjarian' di bahagian atas dan satu ‘lubang ibu jari' di bahagian bawah. Kesemua lubang ini berfungsi untuk menghasilkan nada bunyi yang berbeza apabila ditiup. Batang serunai ini akan dimasukkan ke dalam lubang yang telah sedia ada di kecopong dan dikuatkan dengan cincin yang dikenali sebagai ‘temiang'. Batang serunai ini boleh dicabut dan dipasang apabila perlu.
Penghubung antara pipit dan batang serunai pula dikenali sebagai mali. Mali diperbuat daripada kepingan tembaga atau logam dan berbentuk bulat. Terdapat juga mali yang berbentuk kon. Mali ini dipasang pada pangkal batang serunai dan boleh dicabut atau dipasang mengikut keperluan.
Bahagian teratas sekali dikenali sebagai pipit. Pipit diperbuat daripada daun lontar dan berbentuk seperti kipas. Ia berfungsi menghasilkan bunyi. Bunyi yang lebih merdu dan getaran yang seimbang akan terhasil jika berada dalam keadaan basah.
0 Koman & Cadangan:
Post a Comment